Internacionalismo e solidariedade internacional

Proletarios de todos os países: Unídevos!

Manifesto do Partido Comunista. Karl Marx y Friedrich Engels

roduto estratéxico e táctico de primeira liña, a concepción do Internacionalismo para as e os comunistas devén, inexorablemente, en fluxo e refluxo de instalacións de organizacións revolucionarias, como así mesmo a súa práctica, a escala mundial.

No campo das definicións políticas do Internacionalismo, cabe destacar, desde a nosa perspectiva: a ideoloxía da solidariedade internacional dos/as traballadores/as de todos os países; é un dos principios ideolóxicos fundamentais, que serven de guía á clase obreira e aos seus partidos e organizacións.

Atopamos diversas formas de solidariedade internacional, e é que é imposible que a clase obreira de cada país en loita, non entenda que estea ligada profundamente á doutros países, porque os inimigos son os mesmos, as burguesías locais e estranxeiras. A esencia última do capitalismo, os chamados Estados privados móbiles (as corporacións transnacionais, a dicir dalgún autor), e a globalización do terrorismo de Estado e da miseria, combátense en todos os países polas comunistas, por iso é polo que a escala de intereses sexa a mesma para todo o proletariado internacional.

O internacionalismo proletario, pois, é a concepción que sostén a necesidade da unión e da axuda recíproca entre forzas revolucionarias de todo o mundo. Oponse radicalmente ao imperialismo, xerando asociacións internacionais de solidariedade e apoiando en todas partes todo movemento revolucionario, contra as condicións políticas e sociais existentes. O interese da revolución obreira internacional, é materia troncal para as comunistas, e as nosas forzas deben dirixirse de maneira imparable cara á construción da irmandade revolucionaria en todos os países, nesta fase do desenvolvemento da loita, a través da solidariedade internacional.

Existen elementos a ter moi claros cando falamos de solidariedade e internacionalismo. Por unha banda, o carácter das nosas contrapartes: se son organizacións de carácter reivindicativo, que loitan polo avance real da clase obreira, nalgún ou varios aspectos, do proceso tan amplo que é a revolución proletaria; ou ben se son organizacións claramente revolucionarias pola súa acción e o seu programa.

O noso compromiso e implicación orgánica debe basearse nesa análise dialéctica e obxectivo sobre quen son os nosos aliados estratéxicos e a quen dar apoio por interese táctico de clase nunha conxuntura concreta; á marxe das prioridades propagandísticas do sistema e as modas oportunistas do turismo brigadista “revolucionario”. Como comunistas debemos situarnos na primeira liña do combate e a denuncia de todo tipo de represión, e a guerra que exercen a burguesía e o imperialismo, contra os traballadores e traballadoras, así como contra os movementos de loita (reivindicativos ou revolucionarios), que son perseguidos por defender os intereses da nosa clase.

Doutra banda, existe unha clara diferenza entre a cooperación, o apoio ou caridade de carácter humanitaria – non só baleira de crítica e compasiva senón cumprindo unha función de freo en canto ás reivindicacións revolucionarias e de perpetuación da actual orde social – que ONG ou organizacións similares practican, á solidariedade política e de clase que aplican as organizacións revolucionarias. Debemos pensar estritamente no terreo da política, na aplicación do internacionalismo proletario como mecanismo de base para a unidade comunista internacional.

Lembremos as palabras de Lenin nos seus primeiros esbozos sobre a cuestión nacional: “O internacionalismo proletario esixe a subordinación dos intereses da loita proletaria nun país aos intereses desta loita a escala mundial”.

O imperialismo na actualidade

Ao analizar o mundo nesta era, vemos que se expresan catro contradicións fundamentais: 1) contradición entre capitalismo e socialismo, refírese á contradición entre dous sistemas radicalmente distintos, abranguerá toda esta época e será unha das últimas para resolverse, perdurará aínda despois de tomar o Poder; 2) contradición entre burguesía e proletariado, é a contradición entre dúas clases opostas e persistirá tamén despois da toma do Poder, manifestándose de múltiples formas ideolóxicas, políticas e económicas ata a súa solución cando se chegue ao Comunismo; 3) contradicións interimperialistas, que son as contradicións entre os imperialistas pola hexemonía no mundo e dáse entre superpotencias entre si, entre superpotencias e potencias imperialistas e entre as propias potencias imperialistas; 4) contradición entre nacións oprimidas e imperialismo é a loita pola liberación das nacións oprimidas para destruír o imperialismo e a reacción.

Debemos de constatar tamén que calquera das catro contradicións fundamentais pode aparecer como principal nun momento e lugar determinado segundo a circunstancia específica da loita de clases, transitoriamente ou en determinados países.

A fins do pasado século semellaba configurarse un mundo unipolar xurdido da caída do Muro de Berlín e da desintegración do bloque de países do socialismo real. Nese contexto, os Estados Unidos de América apostaron fortemente por tentar garantir a súa hexemonía planetaria, apostando por establecer unha sorte de Estado planetario baixo o dominio total e absoluto da Secretaría de Estado, o Pentágono, a CIA e os grandes intereses do capital monopolista que representan, significativamente a industria enerxética e a armamentística.

O papel preponderante do imperialismo norteamericano está na actualidade nunha grave situación de crise, ou, dito noutros termos, están a configurarse novas forzas imperialistas que disputan aos EEUU dita hexemonía. O factor fundamental é o xurdimento de China como o maior fabricante do mundo (despois de 110 anos de dominación de EEUU) e á súa vez o comerciante máis grande dos produtos manufacturados. Sobre esa base, China desenvolve unha crecente actividade abrindo mercados para a exportación de capitais, a través das súas alianzas con outras potencias imperialistas (os chamados BRICS). Non pode sorprendernos por tanto que o xurdimento de China como potencia imperialista de primeira orde dese lugar á tensión e ás reivindicacións territoriais nos mares do sur e do leste de China, unha zona por onde discorre unha parte moi importante do comercio mundial.

Así pois, as novas potencias imperialistas (China, Rusia, etc) no mellor dos casos, só chegarán a constituír unha orde mundial que implique o retorno ao escenario de guerra de rapina entre imperialismos similar ao das primeiras décadas do século XX, que abocarían de novo ao mundo a un perigo inminente de conflito global, máis aínda nun contexto de proximidade do esgotamento dos recursos económicos fundamentais (como o petróleo e o gas) nos que se basea a economía capitalista. Non obstante a análise das contradicións principais e secundarias debe servir ás e os comunistas para establecer as alianzas tácticas que, en cada lugar e circunstancia concreta, máis favorezan ao movemento obreiro en determinadas loitas e circunstancias onde a contradición interimperialista estea candente.

Devandito isto, non cabe dúbida que o papel do imperialismo norteamericano segue sendo moi relevante a nivel mundial, a través de frontes como o militar, encarnado na OTAN e o económico-financeiro, do que fan parte o FMI, o BM ou a OMC. Estas institucións, baixo unha presunta careta de garantía de seguridade ou unha hipócrita “axuda ao desenvolvemento económico”, agochan un claro interese de dominación política por parte deste xigante imperialista. Nesta situación, Estados Unidos ten infinitas dificultades para controlar Oriente Próximo, enclave xeoestratéxico de vital importancia de fronte ao control dos recursos enerxéticos. A loita de máis de medio século do pobo Palestino polo establecemento do seu Estado propio en contra de Israel, a principal sucursal do imperialismo norteamericano na zona, permitiu que aparezan outros focos de resistencia como Hezbolá no sur do Líbano, que derrotou militarmente o enorme poderío israelí. A resistencia iraquí e siria seguen, día a día, opoñéndose aos intereses do invasor e poñendo en grandes dificultades a Estados Unidos no seu control militar e político da rexión. Outro elemento relevante é o fracaso dos plans norteamericanos en Afganistán e Libia.

Mención á parte merece o imperialismo que se exerce desde os Estados da Unión Europea, con graves dificultades para tentar exercer un papel hexemónico no mundo pola súa dependencia fronte ao imperialismo norteamericano, aínda que con intereses propios a nivel rexional. A actual crise capitalista lastrou en gran medida os plans das devanditas potencias de segunda orde, debido en parte ao malestar e descontento das súas capas populares ante o recorte de dereitos políticos, sociais e económicos ocasionados polas medidas adoptadas polo capital nesta rexión. Globalmente, o desprazamento do eixo económico do mundo ao Pacífico incrementa as tensións en Europa, tendo en conta que o modelo económico keynesiano é inviable é este continente.

Apoiar só a gobernos que fortalezan o movemento popular

Vemos un certo reponte de procesos revolucionarios en marcha ao longo de todo o mundo que contradín as teses imperialistas do Fin da Historia, en expresión acuñada a finais do século XX. A loita de clases e a loita antimperialista continúan. Así o testemuñan desde a loita popular na India ata os pasos na organización popular e os avances políticos na Venezuela Bolivariana. Son moitos os lugares onde segue unha chama de resistencia, millóns son as e os comunistas de todas as nacións do mundo que o están reorganizándose na loita pola clase obreira e o socialismo.

Cando se aborda a solidariedade internacional desde países capitalistas desenvoltos atopámonos frecuentemente con fenómenos de parcialización da conciencia, de modo que nos atopamos con militantes e organizacións que apoian os procesos revolucionarios doutras zonas xeográficas pero internamente participan en organizacións integradas no réxime. Nós reafirmámonos no que din os cubanos: a mellor forma de solidariedade é facer a revolución no teu país. Mentres tanto, opoñernos aos plans do imperialismo que exerce o noso propio Estado e os da súa contorna, é unha prioridade para educar e organizar ás masas na loita revolucionaria.

A caracterización dos gobernos supostamente “de esquerdas” adoita ser obxecto de polémica entre outras cuestións porque a información que nos chega é nesgada e parcial. Tampouco é necesario tomar posición ante todos os gobernos nin que esta teña que ser fixa no tempo. Con todo existen zonas estratéxicas onde é importante manter estreitas relacións. No noso caso, América Latina é unha zona politicamente sensible e culturalmente próxima, á que damos prioridade na nosa solidariedade internacional non tanto pola súa importancia estratéxica (que a ten e moita), senón tamén polas posibilidades reais de exercer un traballo político respecto a ditas realidades. Tampouco debemos esquecer aos/ás compañeiros/as do Sahara Occidental, tamén vítimas do colonialismo español. Mostramos o noso total apoio á loita pola autodeterminación do pobo do Sahara no seu combate contra a ocupación ilegal do Reino de Marrocos.

Os criterios da organización Iniciativa Comunista, sobre a caracterización dun goberno, deben ter en conta o punto de partida estrutural do país, as súas contradicións externas (imperialismo) e internas (clases sociais) e o alcance do proxecto estratéxico transformador. Trátase de evitar filias e fobias apriorísticas, dando paso a unha análise materialista baseado en feitos políticos e movemento revolucionario.

Iniciativa Comunista só apoiará gobernos que no seu proxecto estratéxico estea a superación do status quo da orde establecida en dirección de fortalecer continuamente o movemento popular contra a oligarquía e o imperialismo. Calquera tipo de aggiornamento, onde o goberno non cuestione o poder da oligarquía senón que busque a súa “respectabilidade”, non merece o noso apoio. O apoio a un goberno popular, con todo, será sempre un apoio crítico, asumindo o mesmo principio da asunción crítica do socialismo histórico.

En América Latina, apoiamos ao Partido Comunista Cubano e ao proceso de construción do socialismo na devandita illa, así como ao Partido Comunista de Venezuela que acertadamente está a apoiar ao PSUV no marco dunha alianza antimperialista na perspectiva do socialismo e ás FARC-EP, unha guerrilla que non renunciou á toma do poder e a construción do socialismo en metade dunha guerra de máis de 40 anos contra o Estado fascista colombiano, base estratéxica de EEUU.

Debemos sempre ter presente que moitos presidentes de gobernos populares poderán ser útiles ao proceso revolucionario… e despois deixen de selo. Sen cuestionar a función unificadora do líder, o importante en última instancia son os procesos sociais colectivos e non as persoas. Resulta obvio para unha organización comunista que non nos conformemos con loitar por unha revolución democrática antimperialista, senón que buscamos unir esta coa revolución socialista a través dunha estratexia revolucionaria baseada na construción de poder popular.

O traballo político neste sentido faise chave para gañar a batalla ideolóxica contra o pensamento único hexemónico que presenta ao capitalismo imperialista como único mundo posible. É tarefa dos revolucionarios desenmascarar as falsas saídas acuñadas polos movementos primeiro-mundistas que se opoñen ás grandes institucións supranacionais da orde mundial imperante, como o FMI ou a OMC, pero que non cuestionan cabalmente o capitalismo como modo de produción.

Debido á proximidade cultural con América Latina puidese parecer que deixamos nun segundo plano o resto de loitas antimperialistas e populares doutras partes do mundo, con todo non nos esquecemos e manifestamos o noso apoio ao resto de experiencias populares e antimperialistas que, ao longo do mundo, se opoñen á hexemonía imperialista estadounidense.

Apoiamos de igual maneira a autodeterminación de todos os pobos; tamén apoiamos a loita dos chamados países subdesenvolvidos pola súa independencia nacional e económica. Neste punto facemos un recoñecemento especial á loita dos pobos Palestino e Kurdo, ademais de os movementos guerrilleiros revolucionarios que existen no continente asiático, destacando especialmente a loita da clase traballadora India pola toma do poder.

Asumimos pois, como tarefas irrenunciables, as de defender a lexitimidade de todas as formas de loita utilizadas polos movementos e organizacións populares contra o capitalismo e o imperialismo e denunciar as actividades de inxerencia que, desde o Estado español, poidan producirse contra os movementos revolucionarios.