A esencia mesma, a alma viva do marxismo: a análise concreta da situación concreta

– Comunismo. V. I. Lenin

Introdución

Para analizar a conxuntura do Estado español debemos previamente caracterizar a conxuntura internacional baseada nun importante desenvolvemento do imperialismo, cunha gran concentración de capital en monopolios nas últimas décadas. A modo de exemplo: en 1996, 300 grandes monopolios controlaban a economía Norteamericana e 150 facían o propio respecto á economía do Reino Unido. 358 multimillonarios dispoñían en 1996 dos ingresos equivalentes aos dos 2.300 millóns de persoas máis pobres do planeta (datos da OIT).

O sistema capitalista sofre constantes crise froito dos ciclos económicos. En momentos de recesión o capital e as forzas produtivas vólvense a reasignar buscando a maior rendibilidade posible. A teoría marxista analizou a fin do sistema capitalista, pero as crises periódicas foron ata agora superadas dando como resultado unha maior concentración do poder económico e, polo tanto, político.

Existe un período de dificultades para a hexemonía imperialista dos Estados Unidos, debido a causas económicas pero tamén políticas. No plano económico habemos de destacar a caída na taxa de ganancia da economía norteamericana (e as principais potencias capitalistas), unha crise de superprodución e sobreacumulación primeira enmascarada baixo a chamada crise das “punto.com” no ano 2000, e que supón o comezo dunha recesión a nivel norteamericano e mundial. Esta prolóngase baixo o epígrafe de “crise de hipotecas lixo”, e lévanos á actual situación internacional, na cal se produce unha profunda crise que está a afectar sobre todo ás economías centrais do imperialismo.

Como novidade, esta última crise nace da ineficiencia do sistema financeiro, xa que na súa necesidade de aumentar beneficio e o seu exceso de liquidez provocou o préstamo en cantidades inxentes sen garantías para logo titularizar eses créditos e vendelos. Esta estrutura sostívose baixo o axioma de que se se comezaban a poñer en dúbida os prezos inmobiliarios todas esas titulacións deixarían de valer o que se supoñía. A día de hoxe os bancos non prestan e necesitan liquidez, debido a que os seus activos non valen o que supuxeran. Tamén se suma no momento actual a crise enerxética, froito da especulación: hoxe o 75.

O crecemento dos países da OCDE apoiouse nas últimas décadas nun forte endebedamento por unha banda e na explotación a través da deslocalización do produción dos traballadores e traballadoras do terceiro mundo pola outra. Isto último mantivo nunhas cifras baixas a inflación, grazas ás importacións a baixo custo. Todo isto sen deixar de mencionar as clásicas ofensivas neoliberais de desregulación de mercados laborais, ou fortes procesos investidores nas privatizacións de servizos e empresas públicas que medraron tras a segunda guerra mundial.

Como resposta á crise, o capital internacional aborda unha estratexia de recorte de dereitos e liberdades fundamentais, utilizando como desculpa a doutrina antiterrorista acuñada a raíz do 11 de setembro de 2001. Paralelamente, avanza no recorte de dereitos e servizos sociais dos sectores traballadores como mecanismo para tentar reverter a tendencia decrecente da taxa de ganancia antes descrita. No terreo político e militar desencadea a chamada “II Guerra do Golfo” contra Iraq, como un intento de reforzar o control da fonte fundamental de enerxía, o petróleo.

A pesar diso, a debilidade relativa do centro mundial do imperialismo, os Estados Unidos, é patente, ao cal contribúen varios factores; a dura competencia das economías emerxentes, China e India fundamentalmente, que supoñen unha dura competencia comercial; así como a reconstrución da economía rusa como novo competidor no mercado, con control directo de fontes de enerxía (petróleo, gas, etc.); A derrota en forma de retirada norteamericana de Iraq, e o empantanamento da situación en Siria e Afganistán, salvando as importantes diferenzas entre estas dúas realidades, unido ao afloramento de proxectos políticos independentes nalgúns países de América Latina, e como consecuencia de todos estes factores a debilidade do dólar como moeda refuxio configuran unha situación de inestabilidade xeneralizada política, económica e financeira.

Como consecuencia dos factores anteriormente descritos e o fin do chamado “estado do benestar” prodúcese unha precarización e proletarización crecente da maioría da poboación do planeta, que perde cada vez máis o control sequera teórico de influír nas súas condicións de vida e de traballo. Nos Estados chamados “desenvoltos”, o desmantelamento dos servizos sociais que era produto da existencia do chamado “estado do benestar” (Keynesianismo) é un feito incuestionable, producíndose unha dinámica de crecente explotación na produción e no consumo. Nos chamados “países en vías de desenvolvemento”, a pauperización da economía xera un fenómeno de emigración masiva cara ao centro mundial do imperialismo, xerando un aumento exponencial do chamado “exército de reserva” que xera tensións racistas nos Estados de acollida.

Consecuencia do descenso na taxa de ganancia, produciuse unha sobreabundancia de capital non utilizable na produción, prodúcese un incremento exponencial da especulación, como mecanismo para buscar ganancias rápidas, que profundan na crise do sistema.

Debemos apuntar igualmente que esta dinámica de contracción do mercado, unido á crise do mercado dos hidrocarburos, xera unha crecente destrución da natureza e o medio ambiente. A este respecto, o auxe dos chamados biocombustibles supón, a medio prazo, non só unha importante degradación ambiental, senón tamén unha fame negra aguda derivada da diminución drástica das terras dedicadas á produción de alimentos.

Finalmente, debemos sinalar que nos últimos anos estamos a asistir a un proceso de reactivación da loita popular, en varios lugares do mundo levántanse movementos que, coas súas importantes diferenzas, cuestionan o modelo capitalista e se enfrontan ao imperialismo. En América Latina debemos destacar, xunto á xa histórica resistencia de Cuba, o proceso Bolivariano de Venezuela e a loita do pobo Colombiano, en Asia o movemento Naxalita da India e a loita dos pobos Turco e Kurdo, fenómenos que apuntan, con todas as cautelas, á apertura dun novo ciclo na loita obreira e popular.

A Unión Europea

O proxecto de Unión Europea arrinca historicamente como un plan das burguesías de países de Europa de reconstruír unha economía competitiva fronte ao fin da Segunda Guerra Mundial e, paralelamente no tempo, de constituír o chamado Estado do Benestar como mecanismo fronte á URSS e países socialistas europeos que crearan o CAME (Consello de Axuda Mutua Económica) en 1949, aos que correspondía o 33% da produción mundial.

A partir de 1985, coa aprobación da Acta Única Europea, que establece a libre circulación de capitais, mercadorías e persoas nas fronteiras intracomunitarias, e o Tratado de Maastricht (1991), que fixan os criterios de converxencia para a moeda única, o actual Euro, e unha política exterior e de seguridade común, sentan as bases da actual estrutura da UE, onde a política económica e monetaria é marcada por órganos comunitarios (Banco Central Europeo, etc.), o que vén significar a perda de control polos Estados membros dunha parte substancial de soberanía económica, consagrando paulatinamente o principio neoliberal de libre mercado (fin das barreiras arancelarias intracomunitarias, privatizacións, deslocalización, etc.).

A pesar da resistencia dos pobos fronte a dita perda de soberanía económica que ten unha correlativa afectación social, e que se traduce no rexeitamento de Francia e Holanda ao tratado chamado “Constitución Europea”, e o posterior referendo desaprobatorio dunha nova versión daquela, o chamado “tratado de Lisboa”, por parte de Irlanda, o que xerou unha situación de crise institucional, o proxecto de Unión Europea foi profundando nos aspectos máis negativos para as poboacións traballadoras dos principios liberais da Unión. Como exemplo diso citar a Directiva Bolkenstein ou, máis recentemente, a Directiva das 65 horas mensuais ou a chamada “Directiva da vergoña”, que endurece as condicións de estancia e permanencia da poboación extracomunitaria.

Paralelamente, e en aras do principio do libre mercado, o desmantelamento do Estado do Benestar nos países centrais da Unión Europea, coa súa secuela de deslocalizacións, privatización e recorte dos servizos públicos e do desemprego, precarización do mercado laboral, etc., xeraron respostas desiguais en distintos Estados, destacando pola súa importancia e combatividade as de Grecia e Portugal, que poñen de manifesto a pauperización crecente das condicións de vida das persoas traballadoras que viven en Europa, baixo o paraugas institucional do concepto de liberdade que se asocia sen matices ao libre mercado.

Habemos de sinalar que ante a aguda crise e a resposta popular á mesma, está a producirse un auxe e desenvolvemento de opcións fascistas como mecanismo máis ou menos disimulado de canalización do descontento popular cara a opcións favorables aos intereses do capital. Exemplos deste fenómeno atopamos en Grecia, Bulgaria, Hungría e no anunciado incremento do apoio da devandita opción en Francia.

Neste modelo de desenvolvemento, subordinado no político e no militar á hexemonía dos Estados Unidos, debemos manifestar o papel imperialista da Unión Europea, exercendo a través das súas multinacionais para o espolio dos recursos dos países do chamado terceiro mundo e pola participación política e militar nas aventuras imperialistas. Nuns casos estas accións están dirixidas por e a favor dos intereses norteamericanos (Iugoslavia, Afganistán, Iraq, Líbano, Haití, Libia, Siria, etc.), e noutros directamente por potencias imperialistas europeas en defensa dos seus propios intereses neocoloniais, como é do caso das actuacións de Francia no continente Africano (Mali, Costa do Marfil). Cabe tamén mencionar os recentes apoios militares e económicos ao goberno golpista de Ucraína.

Estado español

A configuración actual do Estado español é en gran medida herdeira da súa recente historia. O Golpe de estado de 1936 dado por un sector maioritario do Exército, co apoio decisivo da alta burguesía, capital financeiro e terratenentes, e o sector oficial da Igrexa católica, co apoio do nazi-fascismo europeo, deu lugar, tras unha heroica resistencia da clase traballadora e o pobo, a unha ditadura fascista dirixida polo xeneral Franco, cuxo mantemento contou coa complicidade dos chamados “Estados democráticos occidentais” e o pouco disimulado apoio dos Estados Unidos, que viron no réxime de Franco un apoio fronte aos países do bloque do Leste na chamada guerra fría.

A resistencia crecente da clase traballadora e outros sectores populares contra o fascismo, que se desenvolve durante toda a ditadura, e que adquire unha importancia cuantitativa e cualitativamente moi relevante a finais dos anos 60 e nos anos 70 do século pasado, unidos ao interese de determinados sectores da burguesía por desenvolver un proceso de modernización da estrutura produtiva e homologación con outros países de Europa occidental son os dous factores que propician a chamada “transición”.

A loita entre a ruptura e a reforma péchase a favor desta última a través da colaboración entre os sectores do Franquismo e aqueles que, formalmente adscritos á oposición, traizoan as aspiracións de amplos sectores da poboación e establecen unha serie de acordos para apontoar o dominio burgués centralista sobre o Estado español. A nivel social, os soados “Pactos da Moncloa”, que fixan a aceptación da Monarquía nomeada e herdeira do réxime fascista, o mantemento intacto do aparello represivo (policial e xudicial), do Franquismo, o desmantelamento do movemento obreiro, a negación do dereito de autodeterminación das nacionalidades, o mantemento das bases norteamericanas no noso chan, a adscrición á hexemonía política e militar dos Estados Unidos, coa posterior incorporación á OTAN, son os elementos que configuran a derrota xeral do movemento popular xurdido na resistencia contra o fascismo, coa excepción de Euskal Herria.

Configurouse pois un réxime político formalmente democrático, que vén consolidar a vitoria militar de 1939, que con elementos formalmente democrático burgueses coexisten características represivas e ditatoriais, amparadas nas leis de punto final do 77 e 2007, cara os criminais do Franquismo, que campan ás súas anchas nas rúas e nas institucións, cun elenco de normas represivas para apontoar o sistema (defensa da figura da monarquía, papel das forzas armadas como garante da unidade do Estado, tortura xeneralizada ao amparo de leis de excepción, tribunais especiais como a Audiencia Nacional, etc.), que lonxe de diluírse consolídanse co tempo.

A iso habemos de engadir o trato de favor que goza, por medio de prebendas e subvencións a Igrexa Católica, que tan determinante papel xogou no golpe de Estado de 1936-39. A día de hoxe, as loitadoras e os loitadores pola liberdade que combateron ao fascismo seguen sen ser recoñecidos como o que son, ditándose unha vergoñenta lei de memoria histórica que non condena nin aos criminais fascistas nin repara cabalmente as súas accións, limitándose no mellor dos casos a un tímido recoñecemento “moral” do papel da resistencia, sen anular os xuízos e condenas ditadas polos tribunais fascistas, nin tan sequera eliminar os nomes dos criminais golpistas das nosas rúas e prazas. Tras 36 anos de suposta democracia, os dereitos das mulleres seguen sendo pisados, estando en trámite de aprobación un proxecto de lei do aborto que restrinxe aínda máis o dereito destas a dispoñer libremente do seu propio corpo.

Os dereitos dos traballadores e traballadoras foron cernados sistematicamente, reducíndose reforma tras reforma o dereito a un posto de traballo estable e de calidade, institucionalizando o despedimento libre, o recorte do desemprego e as pensións, un desemprego do 26%, a precariedade laboral xeneralizada (á cabeza de Europa occidental con máis do 30% do total do emprego) e a sinistralidade laboral que alcanza dimensións de praga, con centos de mortos cada ano, ante a pasividade das institucións e os sindicatos maioritarios. Tales fenómenos son sufridos especialmente pola poboación traballadora nova, inmigrante e muller. Deste xeito, practicamente toda a poboación converteuse en “exército de reserva”, alternando períodos de emprego, de subemprego e de paro.

A situación actual de crise económica agrávase especialmente no Estado español, debido a que o impacto da mesma vai ser maior debido ao peso que a economía especulativa e a construción ten no noso tecido económico, estando constrinxido o Estado pola súa subordinación aos mecanismos de decisión da Unión Europea (Banco central Europeo, etc.), polo que se revela como utópica calquera saída que garanta o mantemento das condicións de vida da poboación traballadora. Podemos afirmar que os sucesivos gobernos se inclinaron por manter a política neoliberal que a caracteriza, facendo cargar sobre as costas das clases populares o custo da crise, facendo diminuír os salarios reais dos/as traballadores/as para aumentar a taxa de ganancia dos capitalistas.

A poboación inmigrante sofre especialmente a explotación como traballadores/as precarios/as, e o racismo como un mecanismo para enmascarar as deficiencias estruturais do propio sistema, soportando unha subliminar propaganda institucional que lles equipara á delincuencia. Ditas poboacións teñen máis deberes e menos dereitos que o resto da poboación, crebando os principios formais de igualdade que consagrou a Ilustración.

Asistimos a unha paulatina pauperización e posterior desmantelamento dos servizos públicos (sanidade, educación, etc.), co fin de expandir o mercado a estes e aplicar as doutrinas neoliberais imperantes no mundo capitalista, desmantelando conquistas arrincadas pola clase traballadora hai case un século.

O Estado español segue sendo un cárcere de pobos, negando o dereito á autodeterminación das nacionalidades, e reprimindo brutalmente todas as manifestacións en prol do devandito exercicio. A consecuencia da devandita situación, o modelo territorial é un factor recorrente de crise para o Estado. Neste sentido habemos de destacar a belixerancia coa cal o poder reacciona fronte a debates e procesos como o que se está dando na Catalunya.

O actual status das autonomías, imposto de maneira interesada tras a transición, forma parte desta estratexia de negación do dereito para decidir libremente dos pobos do Estado español. Iniciativa Comunista é consciente deste feito e asume como propio o dereito á autodeterminación de todos os pobos do Estado español, incluíndo o dereito á secesión.

O poder pisa sistematicamente os dereitos de reunión, manifestación e expresión, a través de leis represivas (Lei de Partidos), e de actuacións xudiciais (peche de medios de comunicación, encarceramento de manifestantes, procesamento de persoas que cuestionan a monarquía, etc.), revelando os estreitos límites que gozan os dereitos e liberdades formalmente instituídos.

No momento actual asistimos a unha ofensiva lexislativa contra os máis elementais dereitos do pobo, a través dos proxectos de novo código penal, que instaura a cadea perpetua, e de nova Lei de Seguridade Cidadá, chamada “Lei mordaza”. Ambos os proxectos destinan unha parte importante do seu articulado a reprimir as lexítimas protestas populares fronte ás agresións que vimos sufrindo.

A poboación é sistematicamente empurrada a un consumismo sen freo, fomentando o endebedamento (adquisición de vivendas en compra), e propagando que a felicidade consiste en comprar constantemente máis aló das necesidades, creando unha auténtica explotación no consumo que completa a explotación na produción, e xerando persoas hipotecadas durante toda a súa vida.

A tolemia especulativa do sector inmobiliario creou un efecto de riqueza que se revelou como un espellismo ao que moitos/as se enfrontan e que serviu ao sistema financeiro. Este efecto consistiu na idea de que daba un pouco igual o que se debese ao banco, posto que aquel piso que estaba a nome dunha persoa e que debía ao banco, aumentaba ano tras ano o seu valor e aínda que debese 200.000 euros, o seu patrimonio desde o momento da compra valorábase un 15.

O Estado español participa en aventuras imperialistas, destinando e mantendo tropas ocupantes en Afganistán, Líbano, Haití, etc., como forzas auxiliares da potencia hexemónica, os Estados Unidos, mantendo bases norteamericanas e/ou da OTAN no noso chan, verdadeiras plataformas de agresión a outros pobos.

As multinacionais españolas (Repsol, Endesa, BBVA, BSCH, Sacyr, etc.) actúan como tales extraendo os recursos naturais e especulando en varios países do mundo e sobre todo en América Latina, co apoio pouco disimulado dos nosos gobernos, que defenden os seus intereses en contra da soberanía económica e política dos devanditos países.

En calquera caso, nos últimos anos aprécianse sinais dunha significativa reactivación de movementos sociais de resistencia. Exemplo diso coas mobilizacións obreiras de limpezas en Madrid, autobuses de Barcelona, minería, xornaleiros de Andalucía, e loitas populares como a do barrio do Gamonal, en Burgos. A repunta do antifascismo e as mobilizacións pola III República van máis aló de obxectivos reformistas, cuestionando o modelo vixente.

Debemos recoñecer, cos seus múltiples altibaixos, o mantemento da resistencia en Euskal Herria, que leva desde a transición resistindo a represión e a criminalización, mantendo o enfrontamento co Estado en todos os ámbitos sociais e políticos, reflectíndose nas loitas ecolóxicas, sindicais e veciñais.

Finalmente e dentro da modestia, recoñecer a importancia da consolidación de organizacións como a nosa, que emprenden desde o rexeitamento ao reformismo e ao oportunismo a tarefa de reconstruír o movemento revolucionario, mediante o desenvolvemento da loita, a organización e a converxencia dos movementos populares cara á revolución socialista como a única alternativa ao sistema capitalista.

A nosa posición fronte á Unión Europea

O Estado español e a UE

O Estado español incorporaríase definitivamente á CEE en 1986, baixo o goberno do PSOE. Acorde á incorporación acometeríanse no Estado español unha serie de privatizacións e de reformas laborais acordes ás esixencias da oligarquía europea. Esta adhesión abriu á burguesía europea non só o mercado español, se non o establecemento de relacións comerciais e o acceso aos mercados latinoamericanos, cos que o Estado español mantén tradicionais acordos.

Entre 1984 e 1996 realizáronse máis de 70 privatizacións de empresas, entre as que se inclúen empresas como SEAT (1983), Endesa (1988) ou Repsol (1989). Pola súa banda o goberno realizaría cambios na lexislación laboral que facilitaba o despedimento de traballadores/as. A pesar da histórica folga xeral de 1988, continuaríase cos ditados da burguesía española e europea. Estas privatizacións continuarían durante os períodos posteriores liquidando o tecido industrial público.

En 2001, coa implantación do euro no Estado español, asistimos a un aumento da inflación respecto á anterior moeda, a peseta. Un aumento de prezos que non tivo a súa repercusión nos soldo da clase traballadora.

Co comezo da crise estrutural e a posición do Estado español na periferia da UE fixo que descenda posicións dentro do sistema imperialista mundial e da UE someténdose ás decisións impostas pola burguesía franco-alemá.

A Unión Europea é unha arma do imperialismo. A Unión Europea é un instrumento interestatal do capitalismo. Xunto a outras institucións imperialistas como a OTAN, o FMI ou o BCE conforma un conglomerado de organismos ao servizo das clases dominantes. Varios son os feitos que nos permiten realizar esta apreciación:

A UE ataca aos intereses da clase obreira e os sectores populares. A unificación de mercados, a eliminación de aranceis, a creación dun banco unificado e a moeda única, serven aos intereses da burguesía e os seus monopolios. A aplicación destas medidas supuxo para a clase obreira o ter que sufrir a política de privatizacións, de reformas laborais e o aumento dos prezos que acompañou á instauración do euro. Desde a súa formación a UE tivo como obxecto a adopción de medidas co obxectivo de beneficiar á oligarquía económica. Desde o Tratado de Maastricht (1992), onde se especificaba a creación do Banco Central Europeo (BCE) e a instauración do euro. Pasando pola Estratexia de Lisboa, asinada no 2000, que promove a restrición de dereitos laborais dos/as traballadores/as e pensionistas para chegar a “a redución do custo de traballo”. Tamén a Directiva Bolkenstein (2004), pola cal se encobre prácticas de deslocalización dentro da UE, aproveitando o desenvolvemento desigual capitalista, de forma que ás empresas se lles aplicase a lexislación do país de orixe e non do país onde desenvolvan a súa actividade. Por outra banda, é significativa a Directiva das 65 horas (2008), directiva que permitía o aumento da xornada laboral de 48 a 65 horas semanais, supoñendo un aumento brutal da plusvalía absoluta.

A futura Estratexia de Europa 2020 continúa con esta liña. Esta estratexia pretende a superación da crise estrutural mediante a aplicación de reformas que encobren a pretensión de aumentar aínda máis o grao de explotación da clase traballadora.

En materia educativa, a UE xogou un papel moi importante no proceso de elitización e transformación da Universidade en detrimento de a clase traballadora. O Espazo Europeo de Educación Superior (EEES), que se iniciou co denominado Plan Boloña e que continuou cunha serie de medidas, como a futura “Universidade 2015”, que pretenden adecuar a educación aos intereses da clase dominante.

A UE tamén xogou un papel destacado na represión da clase traballadora inmigrante, a chamada “directiva da vergoña” que endurece a condición de estancia e permanencia da poboación extracomunitaria ou a externalización dos controis migratorios cara a países onde hai unha maior represión (como Marrocos ou Alxeria).

En conclusión, a UE ten como función fundamental o impulso dos monopolios europeos a base de aumentar a explotación cara á clase obreira e os sectores populares.

A UE ataca á soberanía dos pobos. Desde a formación da Comunidade Económica Europea e especialmente coa instauración da moeda única, o euro, a soberanía dos pobos viuse notablemente mermada. As decisións económicas e políticas tómanse directamente en Bruxelas e no BCE, centro de decisións da burguesía europea e máis particularmente da burguesía franco-alemá. Actualmente, as políticas económicas e agrarias tómanse a nivel europeo baixo a denominación de “políticas comunitarias”. Políticas comunitarias que fixeron perecer sectores industriais e agrícolas enteiros, por exemplo a decisión sobre o peche da minería “non competitiva” para 2018, que condenou e condenará a miles de traballadores europeos ao paro, especialmente no Estado español. A eliminación de aranceis e o establecemento dun mercado común onde existen países con diferentes graos de desenvolvemento, conduce inevitablemente a unha maior división do traballo entre os Estados membros da UE. A pesar da política de subvencións da UE, como as establecidas na Política Agraria Común (PAC) para a agricultura, co obxectivo de paliar estes desequilibrios a realidade é que sectores enteiros dun país non poidan competir cos doutros países con custos moitos máis baixos. Producíndose unha perda da soberanía económica.

A instauración do euro fixo que moitas das atribucións propias dos Bancos Nacionais pasen a ser dereitos exclusivos do Banco Central Europeo. O que se traduce en que os Estados perden competencias respecto ao control da súa moeda. E non só iso, se non que baixo a prerrogativa de manter baixo control a inflación do euro, o BCE impón medidas aos diferentes Estados.

Durante a crise estrutural do capitalismo, púidose observar unha maior inxerencia da UE e outras institucións aliadas (BCE ou FMI) nos asuntos internos dos diferentes Estados. Chegando á imposición de medidas económicas e mesmo de gobernos, como foron os casos de Italia e Grecia.

A UE é unha institución imperialista e militarista. A Unión Europea está profundamente aliñada coa OTAN, manténdose firme na liña de actuación dun marcado carácter imperialista e neocolonial na defensa dos intereses da burguesía europea. Baixo a Política Común de Seguridade e de Defensa (PCSD) establécense as políticas, institucións e mecanismos interestatais, militares e policiais, do imperialismo europeo. Desde a inmediata posguerra da II Guerra Mundial o “proxecto europeo” tivo unha clara vertente militar. Paralelamente á CECA estableceu a Comunidade Europea de Defensa (1952), organismo que xogou un papel moi importante no rearmamento e militarización da RFA, violando o establecido nos Acordos de Potsdam. Xunto ao Tratado de Maastricht en 1992, abríronse as primeiras cooperacións militares europeas, xogando un papel moi importante na intervención militar nas Guerras de Iugoslavia. É durante estas guerras cando se empezan a crear os primeiros corpos militares comúns, o Eurofor e o Eurocorpo.

A guerra de Afganistán (2001) e posteriormente a Guerra de Iraq (2003), conflitos con intervención militar de Estados europeos, contribuíron ao establecemento da Estratexia Europea de Seguridade (2003), que establecían as liñas mestras de intervención internacional e interna co obxectivo de salvagardar os intereses da oligarquía europea.

Co inicio da crise estrutural, as agresións e intervencións da UE foron en aumento. O envío de buques ás costas de Somalia, onde existen amplos intereses da frota pesqueira europea ou as intervencións militares en Libia (2011), República Centroafricana (2012) e Malí (2013). E máis recentemente, as condenas e involucración en Siria e Ucraína, demostran o carácter voraz e agresivo da UE que opta pola intervención velada ou abertamente militar para abrir novos mercados e obter uns maiores beneficios.

A UE non conforma un bloque imperialista homoxéneo. Dentro da Unión Europea existen diferentes potencias capitalistas que ocupan unha posición desigual dentro dos elos da cadea imperialista. Existen no seo de Europa contradicións intercapitalistas que en determinados momentos se agudizan e noutros se atenúan. As principais potencias imperialistas que se atopan na UE son Alemaña, Francia e o Reino Unido, aínda que este último ao non aceptar o euro está máis desligado das estruturas da UE. A desigualdade e as contradicións no seo da UE son inevitables. A capacidade de produción, a existencia de materias primas, os salarios ou o nivel de importacións e exportacións son diferentes en cada Estado. Estas diferenzas maniféstanse no seu déficit económico, a súa débeda pública e na súa capacidade financeira, que se encrúan aínda máis no marco da crise estrutural do capitalismo, aumentando a desigualdade entre os Estados e por tanto agudizando as contradicións entre as potencias centrais e os países periféricos da UE. A pesar diso, a burguesía é hostil cara á clase obreira, independentemente da posición xeográfica e da posición que ocupe o Estado no sistema imperialista.

Por iso é imposible establecer unhas políticas financeiras comúns que beneficien a todos os Estados por igual. As diferentes medidas económicas beneficiaron e benefician aos monopolios alemáns, franceses e británicos. O Estado español está nunha posición periférica, xunto a países como Italia, Grecia ou Portugal, fronte ás potencias centrais da UE. Sufrindo as imposicións da burguesía franco-alemá.

Moitas destas diferenzas plásmanse en choques ou pugnas en diversas materias. Por exemplo, durante a Invasión de Iraq de 2003, diversos países optaron por non participar na devandita campaña, como Francia ou Alemaña. Non se debe a un carácter máis pacifista ou progresista destes países, se non aos intereses da súa burguesía e a súa relación cos EEUU nesta materia.

Saír da UE e do Euro

En definitiva, a Unión Europea constitúe un organismo intrinsecamente capitalista. Calquera idea de reformala ou de constituír unha “Europa dos pobos” choca frontalmente coa realidade da súa construción, a súa constitución e a súa función. As contradicións fundamentais do capitalismo son contrarias á construción dunha Europa harmónica onde exista unha igualdade entre os pobos. Estas ideas reformistas abandeiradas polo Partido da Esquerda Europea (PEE) lonxe de atacar á UE reforzan as súas posicións alentando a quimera dunha UE de “novo tipo”. Establece a coartada que a burguesía europea necesita para continuar coa súa expansión e a súa explotación sobre a clase obreira.

No proceso europeo a socialdemocracia xogou un papel moi importante na xustificación da UE, achacando os males do seu deriva á xestión “neoliberal”. É certo que o capital, segundo o momento histórico e as circunstancias, realizou ofensivas, ou polo contrario, realizaron concesións. Pero perder de vista o carácter puramente reaccionario da UE como instrumento dos monopolios europeos é caer nun idealismo respecto á súa función.

O Parlamento Europeo constitúe unha máscara do poder burgués e do imperialismo, principalmente o alemán e o francés. É imposible realizar no parlamento europeo calquera reforma como instrumento para descompoñer o poder burgués, nin como instrumento para vigorizar a revolución. Nas últimas eleccións ao parlamento europeo (2009) houbo a nivel europeo unha abstención do 57%. No caso concreto do Estado español esta foi do 55,10%, isto mostra o grao de desconexión das masas populares ante o parlamento europeo. A isto hai que engadir os rechamantes datos do Leste de Europa onde existen países que contan con taxas de abstención que superan o 70 e ata o 80%. Un parlamento opaco cunhas funcións descoñecidas para a maioría da poboación e que apenas ten repercusión.

O Parlamento Europeo nin sequera é un órgano con tales funcións políticas, o poder político da UE exércese desde institucións non democráticas detentadas polos líderes dos monopolios transnacionais do continente. O Parlamento Europeo non é máis que unha sala de citas onde se lles oferta aos grandes monopolistas a posibilidade de entrar en contacto coa burguesía nacional de cada país membro

Tendo en conta estas afirmacións desde Iniciativa Comunista apostamos por:

• A saída inmediata da Unión Europea e do euro, así como das institucións e organismos aliados (BCE, FMI e a OTAN).
• O aumento da concienciación da clase obreira e os sectores populares respecto a a ao carácter reaccionario, capitalista e imperialista da Unión Europea.
• Destapar e caracterizar aos elementos oportunistas e reformistas que reforzan o proxecto europeo mediante a quimera da súa reforma. Unha reforma que non só é inviable, ao ser o Estado español un Estado imperialista de segunda orde e en pleno período de crise estrutural, senón que, ademais, pretende ser conseguida á conta da maior e mellor explotación da clase obreira dos países e Estados oprimidos polo imperialismo. É dicir, da maior e mellor explotación da maioría da clase obreira a nivel mundial e o mellor espolio dos seus recursos.

A nosa posición fronte ao Estado español

O Estado español, un Estado imperialista

A xénese da actual estrutura e superestrutura do Estado español atopámola en pleno Franquismo, durante os anos 60, no chamado “desarrollismo” e a ambición de poñer ao Estado español no bloque imperialista da Unión Europea. Durante estes anos poténciase en gran medida a creación da actual burguesía española e a acumulación de capital. Por unha banda temos as grandes industrias apoiadas desde o Instituto Nacional de Industria e pola outra as grandes construtoras enriquecidas coa man de obra escrava republicana e a gran banca que se van unificando. É dicir, os capitalistas e as grandes firmas xorden do fascismo e están dirixidas por fascistas.

Durante os anos 70 comeza a farsa da transición, necesaria para entrar na comunicade económica europea. A pesar da complicidade do eurocomunismo entendemos que o movemento obreiro e popular expón unha destacada batalla e se viven momentos pre-revolucionarios.

A constitución do 78 supón unha reforma interna do réxime que deixa intacta a base legal do golpe militar de 1936, así como toda a maquinaria represiva, institucións, expropiacións e acumulación de capital xerados polo fascismo e abre unha etapa de loita revolucionaria que non se pecha ata ben entrados os 80 onde entendemos que o movemento obreiro sofre unha derrota no conxunto do Estado salvo no caso de Euskal Herria, onde o movemento nacional de liberación vasco segue sen aceptar a lóxica do réxime. A partir deste momento entendemos que a principal forma de dominación pasa a ser a asunción pola gran maioría das clases populares da ideoloxía dominante alá onde se desactivou as loitas e fascismo onde quedan activados focos de resistencia popular.

Á derrota da transición séguelle o proceso privatizador das grandes empresas da industria nacional a mans do capital financeiro, que comeza unha espiral de absorcións e fusións que continua ata os nosos días. A espiral belicista do imperialismo para conquistar novos mercados chega ao seu cénit coa participación española na guerra de Iraq, espertando os rescoldos antibelicistas do movemento anti-OTAN e creando un novo ciclo de loita popular e recuperación do movemento comunista que continua ata os nosos días.

É por iso que afirmamos que a estrutura do Estado ten a súa base no fascismo, como da mesma forma afirmamos que o imperialismo é a maquinaria represiva para a clase obreira e os pobos oprimidos máis terrible que coñecese a historia da humanidade, e que só vístese de rostro democrático a conveniencia. Entendemos que o Estado expón catro contradicións fundamentais entre democracia e ditadura:

• Liberdade de elección representativa: monarquía e lei electoral.
• Liberdades públicas: liberdade de expresión, de reunión, de manifestación e de confesión relixiosa.
• Dereito de autodeterminación dos pobos.
• Liberdades colectivas: liberdade de asociación, liberdade de folga, liberdade de partidos etc.

Aínda que durante os anos 90 a clase obreira considera subxectivamente que o Estado é unha democracia, os recentes ataques ás liberdades democráticas máis elementais fan que esa percepción subxectiva vaia cambiando a pasos axigantados. Por tanto os sectores das capas populares que loitan polas devanditas liberdades democráticas deben ser aliados do movemento obreiro.

O Estado español, un cárcere de pobos

Unha das contradicións insalvables por parte do Estado é o carácter plurinacional do Estado español. Entendemos que a identidade da nación española non pode basearse no sometemento doutros pobos e nacións, que a principal base de convivencia entre pobos debe ser o libre dereito a decidir a súa relación entre os mesmos, é dicir, o dereito de autodeterminación.

É por iso que apoiamos o libre dereito a decidir das nacións que así o consideren. Ademais defendemos que non é casualidade que actualmente nas chamadas nacionalidades históricas –Galiza, País Vasco, Catalunya- exista un movemento popular de masas, de maior ou menor envergadura, que reclaman devandito dereito.

A crise económica e a bancarrota da socialdemocracia

Tal e como explicamos o papel do revisionismo eurocomunista e da socialdemocracia clásica foi determinante para desactivar o movemento obreiro e popular antifascista e asimilalo no réxime. A base da ideoloxía socialdemócrata é que pode existir unha colaboración entre clases que sexa beneficiosa para ambas as partes. Este foi a primeira forma de revisionismo no seo do marxismo e dunha forma ou outra se repetiu ao longo da historia con tal ou cal careta.

A inxente masa de plusvalía apropiada polos grandes capitais españois no estranxeiro permitiu xerar unha ilusión de enriquecemento para o conxunto dos traballadores e traballadoras do Estado español. Unha ilusión temporal fundamentalmente desenvolta a través do crédito. A explosión da burbulla inmobiliaria deu o pistoletazo de saída da realidade para os e as traballadoras: o empobrecemento absoluto e perda de “dereitos conquistados”. Esta cuestión é de vital importancia porque desacredita a base fundamental da socialdemocracia, a súa colaboración pasa polos chamados a “apertarse o cinto” que de tanto apertarse a moitos e moitas xa lles explotou.

A loita pola III República, a loita pola revolución

Da mesma forma que vimos que a clase dominante ten unha tradición, tamén a teñen as clases populares. A heroica resistencia antifascista e revolucionaria durante a guerra civil marcou para sempre as cores da bandeira de da II República Española, que sen ser revolucionaria nos seus inicios acabou asociándose aos valores de progreso e emancipación obreira, das mulleres e das nacionalidades.

Lonxe das análises nostálxicas e desde o recoñecemento a todas aquelas persoas que mantiveron a chama da república viva, entendemos que o sentimento republicano agrupa ao movemento popular na loita contra o réxime. Un movemento popular que debe ser dirixido polo movemento obreiro para a construción do socialismo. Proba diso é o aumento constante espontáneo de bandeiras republicanas en manifestacións, folgas e feitos contestatarios.

Non supeditamos a estratexia revolucionaria á consecución dunha república burguesa. Cremos que o existen as condicións para liderar un movemento republicano popular con aspiracións revolucionarias que finalice o que os nosos antepasados comezaron.

O Partido e o movemento popular loitando contra o réxime

Das anteriores análises despréndese que o movemento obreiro e o movemento popular aínda están en fase de reorganización. Entendemos que esta fase é prioritaria e que debe estar afastada da loita institucional. A día de hoxe non existen condicións para que un movemento popular de carácter revolucionario poida ter unha estratexia de loita institucional e valorar a participación por conveniencia en eleccións evitando desgastes e desenganos electorais en erradas estratexias de acumulación de forzas. O verdadeiro movemento está por crearse e esa debe ser a única prioridade.

O MLNV, a ponencia Zutik e a solidariedade, aceno dos e das revolucionarias

Anteriormente explicamos que o movemento obreiro e popular sufriu unha grave derrota no Estado español salvo no País Vasco. Durante máis de 30 anos existiu un movemento político, social e armado belixerante coa política do réxime. Como é lóxico todos estes anos deixaron incontables represaliados e represaliadas políticos, asasinatos, torturas e unha infinidade de voltas de torca ás lexislacións. Ilegalizouse de facto calquera expresión do independentismo en calquera órgano institucional ou público, ao que hai que unir a guerra sucia practicada polo Estado, co seu punto álxido no GAL e que dura ata os nosos días coas desaparicións de activistas e “ suicidios” nos cárceres.

É por iso que consideramos de especial interese o proceso político e ideolóxico que se está dando no seo do MLNV e que ten repercusión en todo o Estado.

A nosa organización vai continuar caracterizándose por mostrar a súa solidariedade con aqueles e aquelas que loitan máis aló de compartir ou non a súa estratexia política e sen importar os delitos polos que estean acusada ditas persoas.

Devandito isto, constatamos e rexeitamos a nula vontade por parte do Estado español en entrar en calquera negociación que non pase pola derrota e asimilación do MLNV.

Debemos poñer especial énfase na relación con aquelas organizacións que en EH unen a loita pola liberación nacional e social. Neste sentido cremos que para a consecución de tales obxectivos faise necesaria a construción dun partido marxista-leninista en EH que aborde a loita pola independencia e o socialismo.

Ademais a nosa solidariedade non pode quedar só no colectivo de presos e presas políticas vascas, senón que como explicamos debe ser sobre toda aquela persoa que loite. En especial queremos recoñecer aos presos e presas comunistas e antifascistas que sufriron coa mesma crueza ao aparello represor fascista. Para Iniciativa Comunista é irrenunciable a loita pola amnistía de todos e todas os/as presos/as políticos/as.